به گزارش روابط عمومی دبیرخانه شورای عالی علوم، تحقیقات و فناوری، تجربه ایجاد پارک‌های علم و فناوری در کشور در طول برنامه سوم توسعه و توجه برنامه‌ریزان به توسعه مبتنی بر دانایی در برنامه چهارم، زمینه لازم برای طراحی مناطق ویژه علم و فناوری را در مناطق حائز شرایط بوجود آورد. همکاری مسئولین در دستگاه های مختلف و مشارکت صاحب نظران در زمینه توسعه فناوری منجر به تهیه مستندات لازم برای توجیه تأسیس این ساختار در استان‌های مهم از قبیل اصفهان، خراسان رضوی، فارس و تبریز گردید. بر اساس این مستندات «آیین نامه نحوه فعالیت‌های مشخص در تأسیس مناطق ویژه علم و فنّاوری کشور» در سال 1384 تهیه و به تصویب هیئت محترم وزیران رسید. این آیین‌نامه ضمن ترسیم جایگاه و نقش مناطق ویژه در دستیابی اهداف برنامه چهارم توسعه و در راستای چشم‌انداز 20 ساله کشور، ساختار تصمیم گیری و اجرایی مناطق ویژه را مشخص می‌نماید.

در جلسه مورخ 22 فروردین 87 هیئت وزیران در سفر استانی به مشهد، ضمن تأکید به انجام مطالعات کامل توسط استانداری خراسان رضوی مقرر نمود نسبت به تأسیس منطقه ویژه علم و فنّاوری خراسان اقدام گردد.

در گزارش ارائه شده از سوی منطقه ویژه علم و فناوری خراسان رضوی به دبیرخانه شورای عالی عتف آمده است:

مسئولین استان خراسان رضوی با بهره‌گیری از پتانسیل‌های قانونی ایجاد شده از طریق «آیین‌نامه نحوه فعالیت‌های مشخص در تأسیس مناطق ویژه علم و فناوری کشور» و با تکیه بر ظرفیت‌های استان اقدامات مؤثری برای برنامه‌ریزی و طراحی تأسیس منطقه ویژه علم و فنّاوری رضوی انجام داده‌اند.

بررسی ظرفیت‌‌های موجود در ناحیه مشهد نشان می‌‌دهد بخش عمده توانمندی‌های لازم برای استقرار منطقه ویژه در محور مشهد - چناران وجود دارد.

محدوده منطقه ویژه علم و فناوری رضوی از نظر موقعیت جغرافیایی از شمال به طوس و شهرهای قرقی و نقطه سکونتی رضوان و خط الرأس‌های هزار مسجد، از جنوب به نقاط شهری طرقبه، شاندیز و امتداد خط‌الرأس بینالود، از غرب به نقطه شهری چناران و از شرق به فرودگاه بین‌المللی شهید هاشمی‌نژاد محدود می‌شود. این محدوده بر اساس نقاط تعیین شده محدوده‌ای به طول 74 و عرض 30 کیلومتر و مساحتی در حدود 2220 کیلومترمربع را در بر می‌گیرد.

از مهمترین عناصر مستقر در این منطقه ویژه می توان از فرودگاه بین‌المللی مشهد؛ پشتیبانی لجستیک و ارتباطات ملی و بین المللی، کلان شهر مشهد؛ نقطه جاذب کلیه عناصر عملکردی منطقه ویژه، حرم امام رضا(ع)؛ قطب مذهبی و فرهنگی، جاذب گردشگری مذهبی ملی و بین المللی وهمچنین دانشگاه فردوسی مشهد و دانشگاه علوم پزشکی مشهد به عنوان اصلی‌ترین کانون آموزشی و پژوهشی این منطقه ویژه نام برد.

پارک علم و فناوری خراسان؛ ستاد پشتیبان و کانون استقرار مؤسسات دانش بنیان، شهرک فناوری صنایع غذایی شرق، شهرک صنعتی طوس و دیگر شهرک‌های صنعتی از دیگر عناصر مستقر در این منطقه ویژه است.

ساختار توسعه منطقه ویژه رضوی بر کانون‌های مختلفی متکی است که در محدوده منطقه ویژه بعنوان شاخص، انتخاب می‌گردند. مطالعات انجام شده در مورد منطقه ویژه خراسان رضوی ضرورت شکل گیری یک نقطه کانونی در مکانی با زیرساخت‌های مناسب در بستری تجهیز شده را تعریف می‌نماید. این نقطه کانونی شهرک نوآوری و فناوری رضوی نامیده می‌شود.

ظرفیت و جمعیت این کانون در حد یک شهرک یا ناحیه شهری با حدود 50 الی 60 هزار نفراست.

ظرفیت فضایی این کانون با توجه به ویژگی‌های محیطی و بومی منطقه حدود 1000 الی 1200 هکتاراست.

ظرفیت اشتغال این کانون حدود 16000 الی 20000 شغل است با بعد متوسط برای خانوار حدود 3نفر پیش‌بینی شده است.

شناخت صحیح از نقش آفرینان اصلی و مجموعه‌های موثر در توسعه منطقه ویژه علم و فناوری رضوی تأثیر مهمی در طراحی ساختار سازمانی منطقه ویژه دارد. از مهمترین مجموعه‌ها و نقش هر یک از آنها در منطقه ویژه علم و فناوری رضوی می‌توان به عوامل حاکمیتی اعم از دولت ملی و دولت محلی (استانداری)؛ تولیت آستان قدس رضوی؛ شهرداری‌های منطقه ویژه و سرمایه‌گذاران حوزه شهرسازی اشاره کرد.

سرمایه‌گذاران حوزه فنّاوری (شرکت‌های دانش‌بنیان و خدمات مهندسی)؛ دانشگاه‌ها، مؤسسات آموزش عالی و پارک‌های علم و فناوری و صاحبان صنایع و ارائه کنندگان خدمات دانش بر از دیگر نقش آفرینان اصلی این منطقه ویژه علم و فناوری هستند.

ساختار سازمانی منطقه ویژه به دو بخش سازمان توسعه منطقه ویژه علم و فناوری رضوی و مؤسسات، شرکت‌ها و سازمان‌های مجری توسعه عمرانی، اقتصادی و فنّاوری تقسیم می‌شود.

سازمان توسعه منطقه ویژه علم و فناوری رضوی یک سازمان مدیریتی - حاکمیتی است که مسئولیت طراحی، برنامه‌ریزی، تأسیس و توسعه منطقه ویژه علم و فناوری رضوی و نظارت و هماهنگی سازمان‌های مجری را به عهده دارد.

 مؤسسات، شرکت‌ها و سازمان‌های مجری توسعه عمرانی، اقتصادی و فناوری عملاً  کلیه نهادها و سازمان‌های مجری را شامل می‌شود. از این بین تعدادی از سازمان‌ها از جمله صندوق پژوهش و فناوری منطقه ویژه و شرکت سرمایه‌گذاری عمران و توسعه منطقه ویژه نقش و اهمیت ویژه‌ای دارند.

دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی و پارک‌ها و مراکز رشد علم و فناوری از دیگر سازمان‌های پراهمیت این منطقه محسوب می‌شوند.

ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ سیاست‌های ﻣﻠﯽ فناوری به وسیله ﻣﺪل ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻣﻨﻄﻘﻪای ﺑﺮای ﮐﺸﻮر دﻧﺒﺎل و ﭘﯿﮕﯿﺮیﮔﺮدﻧﺪ، ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫﺎی ﭘﺸﺘﯿﺒﺎﻧﯽ و ﭘﯿﺎدهﺳﺎزی ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎی ﺗﻮﺳﻌﻪ فناوری ﺑﺎﯾﺪ در ﺳﻄﺢ ﻣﻨﻄﻘﻪ‌ای اﻧﺠﺎم ﺷﻮد. ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﯾﮕﺮ ﻧﻘﺶ اﺻﻠﯽ در ﺗﻮﺳﻌﻪ فناوری در راﺳﺘﺎی ﺳﯿﺎست‌های ﺗﺪوﯾﻦ ﺷﺪه ﻣﻠﯽ را ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻣﺤﻠﯽ ﺑﻪ ﻋﻬﺪه ﺧﻮاﻫﻨﺪ داﺷﺖ و ﻟﺬا اﯾﺠﺎد ﯾﮏ ارﺗﺒﺎط ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ ﺑﯿﻦ اﯾﻦ ﻋﻨﺎﺻﺮ از ﯾﮏ سو و اﯾﺠﺎد ﻓﻀﺎی رﻗﺎﺑﺖ ﺳﺎﻟﻢ از ﻃﺮف دﯾﮕﺮ ﺑﻪ ﺗﺴﺮﯾﻊ ﺗﻮﺳﻌﻪ فناوری ﮐﻤﮏ ﺧﻮاﻫﺪ ﻧﻤﻮد. ﻋﻨﺎﺻﺮ اﺻﻠﯽﻓﻌﺎﻟﯿﺖ در زﻣﯿﻨﻪ ﭘﺸﺘﯿﺒﺎﻧﯽ ﺗﻮﺳﻌﻪ فناوری در ﺳﻄﺢ ﻣﻨﻄﻘﻪای ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺷﺎﻣﻞ پارک‌های ﻋﻠﻢ و فناوری، شهرک‌های فناوری، ﻣﺮاﮐﺰ ﺧﺪﻣﺎت فناوری ﮐﺴﺐ وﮐﺎر، ﻣﺮاﮐﺰ رﺷﺪ و ﻣؤﺳﺴﺎت ﻣﺸﺎﺑﻪ، ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎی ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ فناوری از ﺟﻤﻠﻪ ﻣﺮاﮐﺰ ﺗﺤﻘﯿﻖ و ﺗﻮﺳﻌﻪ، داﻧﺸﮕﺎه‌ها و ﻣﺮاﮐﺰ ﭘﮋوﻫﺸﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ.

انتهای پیام